Bir İsrail firması tarafından geliştirilen casus yazılımın satın alındıkları ülkeler tarafından gazeteci, hükümet görevlisi ve insan hakları savunucularının telefonlarını takibe almak üzere kullanıldığı iddia edildi.
Tüm dünyadan 17 yayın kuruluşunun ortak yürüttüğü bir çalışmanın sonuçlarına göre bazı hükümetlerin kullandığı Pegasus isimli casus yazılım, merkezi İsrail’de bulunan NSO Grubu adlı firma tarafından geliştirildi. Bu 17 yayın kuruluşu arasında yer alan Washington Post gazetesine göre, casus yazılım, 2018 yılında İstanbul’daki Suudi Arabistan Konsolosluğu binasında öldürülen gazeteci Cemal Kaşıkçı’ya yakın iki kadının telefonlarını da cinayet öncesi ve sonrasında hedef aldı.
Ortak araştırmada yer alan İngiliz Guardian gazetesi de, Pegasus yazılımının, hedef alınan akıllı telefonlardan mesaj, fotoğraf, e-mail ve görüşme kayıtlarını ele geçirebildiğini, ayrıca gizlice telefonun mikrofonunu aktif hale getirebildiğini yazdı.
NSO şirketi ise Pegasus yazılımının hükümetlerin istihbarat birimleriyle emniyet birimlerine yalnızca terör ve suçla mücadele amacıyla satıldığını iddia ediyor.
Şirket, internet sitesinde bir basın açıklaması yayınlayarak, merkezi Paris’te bulunan “Yasak Haberler – Forbidden Stories” liderliğinde 17 yayın kuruluşu tarafından yapılan ortak çalışmasının sonuçlarının gerçeği yansıtmadığını açıkladı. Açıklamada, “Yasak Haberler’in haberi tamamen gerçek dışıdır ve haber kaynaklarının güvenilirliği ve amaçları konusunda şüphe uyandıran mesnetsiz iddialar içermektedir. Görünen o ki ‘adı açıklanmayan kaynaklar’ hiç bir gerçeğe dayanmayan bilgiler vermiş” denildi.Şirket, NSO yazılımının hiçbir şekilde Kaşıkçı cinayetiyle de ilişkilendirilmemesi gerektiğini kaydetti.
Konuyla ilgili yazılı bir açıklama yapan Uluslararası Af Örgütü de Pegasus yazılımının yasal bir çerçeve içine alınmamasına tepki gösterdi. Açıklamada, “Bu şirket (NSO) ve tüm sektör, insan haklarına riayet etme kapasitesini gösterene kadar, bu tür gözetim teknolojilerinin ihracı, satışı, transferi ve kullanımı derhal durdurulmalıdır” denildi.
Pegasus tarafından hedef alınan telefonların listesi, Yasak Haberler ve Uluslararası Af Örgütü tarafından 17 yayın kuruluşuna iletildi. Listenin nasıl elde edildiği bilinmiyor.
Telefon numaralarının kime ait olduğu listelenmedi. Ancak Washington Post’a göre gazeteciler Pegasus tarafından hedef alınan 50’den fazla ülkedeki 1000’den fazla numaranın kimlere ait olduğunu belirledi. Buna göre bu telefon numaralarının bazıları Arap Kraliyet ailesi mensupları, 65 işadamı, 85 insan hakları eylemcisi,189 gazeteci, 600’den fazla politikacı ile başbakan ve devlet başkanları dahil hükümet görevlilerine ait.
Guardian gazetesi de 180’den fazla telefonun, Financial Times, CNN, New York Times, Economist, Reuters ve Associated Press gibi yayın kurumlarında çalışan gazetecilere ait olduğunu yazdı.
Yasak Haberler ve diğer yayın kuruluşları 11 potansiyel Pegasus alıcısını da belirlediklerini iddia ediyor. Uluslararası Af Örgütü’nün konuyla ilgili yazılı açıklamasına göre bu ülkeler, Azerbaycan, Bahreyn, Macaristan, Hindistan, Kazakistan, Meksika, Fas, Ruanda, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri.