habernews24 herkesin haberi
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, ülkedeki protesto eylemlerine müdahale ederek istikrarı sağlayan Rus güçlerinin, iki gün içinde ülkeden çekilmeye başlayacağını söyledi.
”Darbe girişimi” olarak nitelediği eylemlerin bastırılmasından sonra meclise telekonferans yöntemiyle hitap eden Tokayev, Alikhan Smailov’un başkanlığında yeni bir hükümet atadı.
Selefi Nursultan Nazarbayev’den uzak durma çabası içinde olduğu gözlenen Tokayev, konuşmasında, kamuoyunun gelir eşitsizliği nedeniyle duyduğu memnuniyetsizliğin haklı olduğunu, eski Cumhurbaşkanı Nazarbayev’in yandaşlarının servetini başkalarıyla paylaşmasını istediğini söyledi.
Çok sayıda Orta Asya uzmanı, Kazakistan’daki seçkin sınıf içindeki anlaşmazlıkların Sovyetler Birliği’nden 30 yıl önce bağımsızlığını kazanan Kazakistan’da şimdiye kadarki en kanlı şiddet eylemlerinde önemli rol oynadığına inanıyor.
Tokayev, ülkenin eski lideri Nazarbayev’in ülkenin en güçlü kurumlarından biri olan Güvenlik Konseyi’nin başından çekileceğini söyledi. Nazarbayev, cumhurbaşkanlığını bıraktığı 2019 yılından bu yana Güvenlik Konseyi’nin başında bulunuyordu.
Yaklaşık 30 yıl boyunca Kazakistan’ı yöneten ve Tokayev’i halefi olarak belirleyen 81 yaşındaki Nazarbayev, uzun süredir kamuoyunun karşısına çıkmadı.
Tokayev, meclise hitabında, Nazarbayev sayesinde “ülkede çok karlı bir grup şirketin ve uluslararası standartlara göre bile zengin bir grup insanın ortaya çıktığını” söyledi.
Tokayev, “Bu kişilerin Kazakistan’a olan borçlarını ödeme ve insanlara sistematik ve düzenli şekilde yardım etme zamanının geldiğini düşünüyorum” dedi.
Kazakistan Cumhurbaşkanı isim vermese de Kazakistan’ın en zengin kişileri arasında Nazarbayev’in ailesinin aralarında kızı Dinara ve eşi de olmak üzere birkaç ferdinin ve yaşamını yitiren torununun kayınpederinin bulunduğu biliniyor.
Tokayev; gelir uçurumunu kapatmak, madencilik sektöründe vergileri yükseltmek ve Nazarbayev’in çevresinin iş çıkarlarının olduğu alanlardaki yolsuzlukları önlemek için bazı girişimlerden bahsetti.
Kazakistan Cumhurbaşkanı ayrıca güvenlik yetkililerini de eleştirdi ve bu yetkilileri görev başından ayrılarak protestocuların silah ve hassas belgeleri ele geçirmesine izin vermekle suçladı.
Tokayev, ülkede yaşanan şiddet eylemlerinden yabancılar tarafından eğitilen İslamcı radikalleri ve “teröristleri” sorumlu tuttu.
Salı günkü konuşmasında Tokayev, Kazakistan’da Sovyetler Birliği dönemindeki istihbarat kurumu KGB’nin yerine geçen Ulusal Güvenlik Komitesi’nin yaklaşan tehdidi görmeyi başaramadığını ve eylemler sırasında gerektiği gibi hareket edemediğini söyledi.
68 yaşındaki Tokayev, geçen hafta, Moskova liderliğindeki Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü’nden Kazakistan’a asker göndermesini talep etmişti.
Tokayev, bir gün önce, Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü misyonunun 2 bin 30 asker ve 250 parça askeri teçhizattan oluştuğunu kaydetti. Öte yandan Washington’un misyona şüpheyle bakması, Moskova’nın tepkisini çekmişti.
Salı günü misyonun başarıyla tamamlandığını kaydeden Tokayev, kademeli geri çekilmenin iki gün içinde başlayacağını, sürecin 10 gün içinde tamamlanacağını belirtti.
