Mersin İstişare Kulübü aylık olarak düzenlenen toplantılarında Mersin’in önemli sorunlarını gündeme alarak tartışmaya devam ediyor. Radisson Otel’de gerçekleşen 2025 Şubat ayı toplantısında Mersin’in ihracat potansiyeli ele alındı. “Mersin’in İhracat Potansiyelini Nasıl Geliştirebiliriz?” başlığı ile yapılan toplantıya konuşmacı olarak Mersin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erkan Aktaş ve AHBİB Genel Sekreter Yardımcısı Hasan Okan Şenel. Toplantıya iş dünyası, akademi ve sivil toplumdan önemli isimler katıldı.
Toplantının açılış konuşmasını yapan Mersin İstişare Kulübü Başkanı Ferudun Gündüz konuşmasında, toplantıların 5 yıl önce başladığını ve bu 5 yıl içerisinde ülke için önem taşıyan çok sayıda konuyu dikkate alarak bu konuları uzmanları ile tartıştıklarını dile getirdi. Uzmanların önemli bilgi ve deneyimlerini toplantıda kulüp üyeleri ile paylaştıklarını ve her toplantının ardından ortaya çıkan raporları da kamuoyuyla bir basın bülteni ile paylaştıklarını belirtti.
Toplantının konusu ile ilgili olarak da Gündüz, Mersin’in yaklaşık 10 milyar dolarlık ihracatı ile Doğu Akdeniz’in çok önemli bir transit ticaret ve bir dış ticaret kenti olduğunu belirterek aslında Mersin’in potansiyelinin çok yüksek olduğunu ve bu potansiyelin nasıl arttırlabileceğini tartışmanın kente önemli bir katkı sağlayacağına inandıklarını belirtti.
Aktaş: “Mersin Türkiye’nin Hollanda’sıdır.”
Gündüz’ün konuşmasının ardından Mersin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erkan Aktaş konuşmasını yapmak üzere kürsüye davet edildi. Aktaş konuşmasına ihracat ve ithalat üzerine bir değerlendirme yaparak başladı. Hollanda’yı örnek veren Aktaş, 135 milyarlık ihracatın yanında 100 milyarlık ithalatı ile Hollanda’nın önemli bir örnek olduğunu ve başarısının da ithal ettiği ürünleri aynı zamanda ihraç edebilmesinde yattığını vurguladı. Mersin’i Hollanda’ya benzeten Aktaş, lojistik alt yapısı, dış ticaret deneyimi, insan kaynağı, üretimi, iş insanları ve akademisyenleri ile Mersin’in önemli bir dış ticaret eşiği yakaladığını ve şu anda sorunun bu eşiği nasıl aşacağımız olduğunu söyledi.
Aktaş, Türkiye’nin dışa bağımlı bir ülke olmasına rağmen Mersin’in TÜİK verilerine göre net olarak ihracatçı bir il olduğunu belirtti. Türkiye’nin enerji konusunda dışa bağımlı bir ülke olduğunu ve bu bağımlılığı ikame edebilecek olan ilin de Türkiye’de Mersin olduğunu ifade etti. Genel ticaret sistemine göre Mersin’in son on yılda 2,5 milyar dolardan 8.3 milyar dolara kadar bir yükseliş gösterdiğini de belirten Aktaş, Mersin’in Türkiye sırlamasında artık 6. sırada olan Gaziantep’i zorlamaya başladığını söyledi. İthalat için de Mersin’in son 10 yıl içinde 9. sıradan 6. sıraya ilerlemiş ve 8 milyar dolarlık bir ithalatı olduğunu söyleyen Aktaş, “ İkisini toplarsanız 18 milyar dolarlık yaklaşık bir dış ticaret potansiyeli olan bir ilden bahsediyoruz.” dedi.
Aktaş konuşmasının devamında Mersin’în, Türkiye’de tarımda beşinci, bitkisel ürünlerde üçüncü, toplam tarımda beşinci ve dış ticarette 6. olduğunu ama turizm ve sanayi gibi sektörlerde potansiyelinin çok altında olduğunu söyledi. Sanayi ile ilgili olarak OSB’lerin genişletilmesi gerektiğini ve sanayi şirketlerinin sürdürülebilirliğinin sağlanmasının çok önemli olduğunun altını çizen Aktaş, sanayini güçlenmesinin tarımı da güçlendireceğini belirtti. Yüksek katma değerli ürünleri Mersin’den ihraç etme potansiyelinin de arttırılması gerektiğini söyleyen Aktaş, Mersin’de bir ana konteyner limanının yapılmasının bu anlamada çok değerli olacağını sözlerine ekledi. Bu konuda yeterince lobi yapılmadığnı da sözlerine ekleyen Aktaş, mevcut verilerin bu bağlamda güncellenmesi gerektiğini ve bunu da MTSO ile DTO’nun yapması gerektiğini belirtti.
Şenel: “Türkiye için özellikle lojistik ve ticaret merkezi olarak iki tane hedef belirlendi”
Aktaş’tan sonra kürsüye Akdeniz İhracatçılar Birliği Genel Sekreter Yardımcısı Hasan Okan Şenel davet edildi. Şenel konuşmasına küresel ticaretle ilgili verileri ve küresel ticareti etkileyen olayları sunarak başladı. Sonrasında Türkiye ihracatı ve Mersin ihracatıyla devam eden Şenel. 2024-2028 yılları içerisinde Ticaret Bakanlığının stratejik bir planlama yaptığına değindi ve bu stratejik plana göre de Türkiye için özellikle lojistik ve ticaret merkezi olarak iki tane hedef belirlendiğini aktardı. Bu planlama doğrultusunda Türkiye’nin değerli ihracatı arttırarak da ilk 10 büyük ekonomi arasına girmeyi planladığı bilgisini verdi.
Mersin ihracatımızın %70’i tarım ürünleri
Şenel konuşmasının devamında Mersin ihracatını, Mersin merkezli firmaların ihracatını baz alarak 3.1 milyar dolar olarak tanımladı. Bu oranın 1 milyar dolarının tarım sektörlerine ve 1 milyar dolarının da farklı yağ ve mamuller olarak hububat sektörü ihracatı olduğunu dile getirdi. 800 milyon dolarının da yaş meyve sebze ihracatı olduğunu belirterek bu ihracatın %70’inin tarım sektörüne ait olduğunun altını çizdi. Geri kalan 160 milyon dolarlık ihracatın da kimya sektörüne ait olduğu bilgisini verdi.
İhracat yapılan ülkelere bakıldığında da ilk üç ülkenin Irak, Rusya ve Mısır olduğunu söyleyen Şenel, “Mersin’de %70 oranında deniz yoluyla ihracatımız yapılıyor. Rakamlara baktığımızda sektör rakamlarına özellikle artış sağlayan üç sektör var. Bunlardan bir tanesi meyve, sebze mamülleri, su ürünleri ve orman ürünleri. Bunlarda bir artış söz konusu. Özellikle meyve ve sebze mamüllerinde de %70’e varan bir artış var. dedi.
Konuşmaların ardından serbest kürsü bölümüne geçildi. Katılımcılar konu üzerine fikirlerini sunduktan sonra toplantı sona erdi.